Antykoncepcja czyli dziecko z wyboru a nie z przypadku

Wbrew pozorom antykoncepcja nie oznacza działań skierowanych przeciwko naturze. Metody planowania rodziny pozwalają na przemyślany wybór czasu, w którym ma nastąpić poczęcie. W końcu pojawienie się dziecka to najważniejszy moment w życiu każdego człowieka. Dzięki "pigułce" można samodzielnie zdecydować, kiedy ma on nastąpić. Dzięki "pigułce" Twoje dziecko przyjdzie na świat wtedy, kiedy będzie najbardziej oczekiwane. Dzięki "pigułce" rodzą się dzieci naprawdę chciane i kochane. Moim celem jest przekazanie Ci informacji umożliwiających podjęcie tej najważniejszej życiowej decyzji w pełni świadomie.

Zasada działania środków doustnych polega na uniemożliwieniu zapłodnienia, czyli połączenia komórki jajowej z plemnikiem. Efekt ten osiągany jest poprzez zahamowanie procesu dojrzewania komórek jajowych. Tak więc w czasie stosowania "pigułki" nie dochodzi do poczęcia, nie mówiąc już o ciąży! Pigułka działa rzeczywiście antykoncepcyjnie, to znaczy nie dopuszcza do poczęcia. Tylko na siłę można wymyślić etyczne argumenty przeciwko temu sposobowi planowania rodziny. Doustne środki antykoncepcyjne zawierają dwa rodzaje substancji czynnych o takiej samej aktywności jak kobiece hormony (estrogeny i progesteron). Połykając codziennie "pigułkę", wprowadzasz je do swego organizmu. Stała obecność uwolnionych z "pigułki" substancji powoduje, że ustaje dojrzewanie komórek jajowych oraz wytwarzanie własnych estrogenów i progesteronu.

Dodatkowo pigułka antykoncepcyjna powoduje, że śluz w szyjce macicy jest stale gęsty i nieprzenikliwy dla plemników, a śluzówka macicy nie podlega pełnej przemianie w cyklu miesiączkowym. Dzięki temu "pigułka" jest najpewniejszą metodą planowania rodziny. "Pigułka" działa tylko tak długo, jak długo jest stosowana. Po odstawieniu środka płodność z reguły powraca już w pierwszym cyklu, choć trudno przewidzieć termin owulacji, a pierwsze krwawienie miesięczne zwykle jest opóźnione. Doustna antykoncepcja nie ma żadnego wpływu na zdrowie dziecka, poczętego po odstawieniu "pigułki".

Historia pigułki antykoncepcyjnej to wielki wyścig w unowocześnianiu składu oraz obniżaniu dawki substancji czynnych zawartych w preparatach. Obniżenie dawki oznacza zmniejszenie obciążenia organizmu, a więc poprawę bezpieczeństwa. Z drugiej strony dawka musi być na tyle wysoka, aby zapewnić skuteczne zabezpieczenie. Pierwszy doustny środek antykoncepcyjny zawierał w jednej tabletce 10.150 (dziesięć tysięcy sto pięćdziesiąt!) mikrogramów aktywnych substancji. Najnowszy dostępny w Polsce środek zawiera ich tylko 95 pg. Tak więc Logest (to nazwa tej najmniejszej "pigułki") oferuje ponad 100 (sto!) razy niższą dawkę substancji czynnych. Co ważniejsze, pomimo najniższej na świecie dawki skuteczność antykoncepcyjna Logestu jest taka sama jak starszych, wysokodawkowych "pigułek".

Nowoczesna pigułka antykoncepcyjna powinna zawierać substancje czynne w formie aktywnej. Natychmiast po wchłonięciu z przewodu pokarmowego wywołują one biologiczny efekt. Nie muszą się przekształcać w Twoim organizmie, by skutecznie działać. Dzięki temu ich poziom w organizmie jest stabilny. Poszczególne "pigułki" powinny być oznaczone na opakowaniu nazwą dnia tygodnia, dzięki czemu można łatwo sprawdzić, czy nie został popełniony błąd w dawkowaniu. Jeśli "pigułki" są małe i mają śliską otoczkę, to łatwo je połknąć, nawet w czasie przeziębienia. Otoczka chroni również przed wilgocią, nie musisz się więc obawiać, że drażetki zmokną, na przykład w plecaku. W domu możesz bezpiecznie postawić opakowanie "pigułek" (listek) razem ze szczoteczką do zębów. Dzięki temu nie zapomnisz o potknięciu drażetki.

Wszystkie przedstawione poniżej "pigułki" spełniają te warunki. Doustne środki antykoncepcyjne dostępne są wyłącznie na receptę, tak więc w wyborze pomoże Ci lekarz.

Logest

Wysoką skuteczność w niskiej dawce wykazuje Logest. Niska dawka oznacza najmniejsze obciążenie organizmu, a konkretnie Twojej wątroby. Możesz stosować Logest bez obaw przez wiele lat. Logest zawiera tylko 20 mikrogramów etinylestradiolu w każdej drażetce. Większość środków zawiera co najmniej 50% więcej tego estrogenu. Logest zawiera tylko 75 mikrogramów gestodenu w każdej drażetce. W innych środkach dawka progestagenu jest o 100% wyższa! Logest nie wykazuje aktywności anabolicznej, a więc nie powoduje wzrostu ciężaru ciała. Nie musisz się więc obawiać, że utyjesz. Skuteczność Logestu jest taka sama jak starszych, wysokodawkowych środków.

Femoden

Jeżeli kiedyś już stosowałaś doustną antykoncepcję bądź decydujesz się na nią po urodzeniu dziecka. Twój organizm wymaga nieco wyższej dawki estrogenu. Odpowiednią dla Ciebie "pigułką" będzie Femoden. Różni się on od Logestu tylko minimalnie wyższą dawką etinylestradiolu (50 mi-krogramów). Obydwa preparaty zawierają ten sam nowoczesny gestagen w tej samej, najniższej dawce. Nie powoduje on zatrzymywania wody w organizmie i nie wykazuje właściwości androgennych. To dzięki niemu w czasie stosowania Logestu czy Femodenu możesz bez obaw stawać codziennie na wadze.

Milvane

Jeżeli używany przez Ciebie środek nie spełnia Twoich oczekiwań, warto zastanowić się nad zmianą. Milvane jest tak zwanym preparatem trójfazowym. Poszczególne drażetki zawierają substancje czynne w różnych proporcjach. Są one tak dobrane, aby działały jak hormony w Twoim organizmie w różnych fazach cyklu miesięcznego. Dzięki temu w czasie stosowania Milvane nie zmienia się Twój profil hormonalny. Również Milvane (podobnie jak Logest i Femoden) zawiera gestoden. Substancja ta wykazuje właściwości optymalne dla składnika środka antykoncepcyjnego: - bezpośrednią aktywność (nie musi ulegać przekształceniom, by działać skutecznie); - 100 procent biodostępności (cała przyjęta dawka wywołuje biologiczny efekt); - efekt antymineralokortykowy (zapobiega zatrzymywaniu wody i wzrostowi masy ciała). Dopasowanie działania Milvane do naturalnego cyklu powoduje, że ten preparat może być zalecany wówczas, gdy inne "pigułki" są źle tolerowane.

Diane-55

Jeżeli masz kłopoty z tłustymi włosami, trądzikiem, przetłuszczającą się cerą, możesz zastosować Diane-55. Lek ten zwalcza trądzik, zapewniając jednocześnie antykoncepcję. Lek Diane-55 zawiera takie same składniki jak preparaty antykoncepcyjne i tak samo skutecznie zapobiega ciąży. W jaki sposób zwalcza więc zmiany na skórze? Otóż zawarty w nim progestagen (cyproteron) powoduje zahamowanie łojotoku. Jeśli zdecydujesz się na Diane-55, to po 5-4 cyklach Twoja cera przestanie być tłusta, a włosy ciągle pozlepiane. Z Twojej twarzy znikną wypryski. Diane-55 nie jest kosmetykiem, to skuteczny lek przeznaczony również do leczenia schorzeń endokrynologicznych.

Tematy z forum:

• Miesiączka po pierwszym razie
• Dlaczego miesiączki są sobie nierówne?
• Seks a cykl miesiączkowy
• Na co kobiecie miesiączka
• Kiedy doszło do zapłodnienia?!
• Czy zapłodnienie jest możliwe
• Zapłodnienie
• Ryzyko zapłodnienia

Jak przyjmować pigułkę

Pierwsze opakowanie: pierwszą drażetkę należy potknąć w pierwszym dniu cyklu miesięcznego (czyli w pierwszym dniu krwawienia). Ma przykład. Jeżeli okres pojawi się w poniedziałek, będzie to drażetka oznaczona na opakowaniu "Pon". Przez 21 dni należy kolejno, zgodnie z kierunkiem strzałek, brać po jednej drażetce, najlepiej o tej samej porze dnia. Po zażyciu wszystkich 21 trzeba zrobić 7-dniową przerwę. W ciągu tych 7 dni bez "pigułki" wystąpi krwawienie odpowiadające miesiączce. Ważne jest to, aby dokładnie po 7 dniach zacząć nowe opakowanie. Kolejne opakowanie zacznij po 7-dniowej przerwie, bez względu na to, czy krwawienie się skończyło, czy jeszcze trwa. Przy zachowaniu tego schematu pierwszą drażetkę z każdego nowego opakowania przyjmuje się zawsze w tym samym dniu tygodnia. Na przykład, jeśli pierwsza drażetka z pierwszego opakowania zostanie połknięta w poniedziałek, to pierwszy dzień przerwy i zażycie pierwszej drażetki z każdego nowego opakowania również wypadną w poniedziałek.

Aby zapewnić efekt antykoncepcyjny, "pigułkę" należy przyjmować regularnie. Jeżeli zapomni się potknąć drażetkę o zwykłej porze, należy policzyć, ile godzin wynosi spóźnienie. Jeżeli mniej niż 12 godzin, nie ma powodu do niepokoju. Należy potknąć zapomnianą drażetkę, a kolejne przyjmować o zwykłej porze. Jeżeli spóźnienie przekracza 24 godziny, należy bezwzględnie zasięgnąć porady ginekologa. Jeżeli spóźnienie wynosi od 12 do 24 godzin, postępowanie zależy od tego, w którym tygodniu przyjmowania drażetek z bieżącego opakowania nastąpił błąd. Jeżeli pominięcie drażetki nastąpiło w pierwszym tygodniu, potknij zapomnianą drażetkę i przez 7 następnych dni stosuj dodatkowe zabezpieczenie (np. prezerwatywy). Kolejne drażetki bierz o zwykłej porze.

Koniecznie zgłoś się do ginekologa, ponieważ zabezpieczenie antykoncepcyjne może nie być pewne. Jeżeli zapomniałaś o "pigułce" w drugim tygodniu, zażyj zapomnianą drażetkę, nawet jeśli oznacza to przyjęcie dwu na raz. Kolejne przyjmuj o zwykłej porze. Nie ma potrzeby stosowania dodatkowych metod antykoncepcyjnych - skuteczność "pigułki" jest zachowana. natomiast Jeśli nie zażyłaś drażetki w trzecim tygodniu, natychmiast potknij zapomniana drażetkę, nawet jeśli oznacza to przyjęcie dwu na raz. Kolejne przyjmuj o zwykłej porze. Nowe opakowanie zacznij już następnego dnia po wzięciu ostatniej drażetki z aktualnego opakowania (bez 7-dniowej przerwy). Skuteczność antykoncepcyjna zostanie zachowana. Krwawienie wystąpi dopiero wtedy, gdy skończysz nowe opakowanie.

Czy to jest bezpieczne?

Stosując jakikolwiek lek, należy się liczyć z możliwością wystąpienia działań niepożądanych. Również środki antykoncepcyjne mogą powodować takie działania. Rzadko zdarzają się bóle głowy, dolegliwości żołądkowe, uczucie napięcia w piersiach - objawy te ustępują zwykle po 2-5 cyklach stosowania. W trakcie stosowania preparatów estrogenowo-gestagenowych wzrasta ryzyko schorzeń zatorowo-zakrzepowych. Palenie papierosów znacznie zwiększa to ryzyko. Dlatego też podczas stosowania antykoncepcji nie należy palić. Obserwowano złą tolerancję szkieł kontaktowych (tak zwanych twardych). Ciągle toczą się dyskusje nad tym, czy istnieje zależność między przyjmowaniem środków estrogenowo-gestagenowych a wzrostem ryzyka zachorowania na raka sutka.

Stosowanie "pigułki" przynosi jednak niepodważalne korzyści. Już sam efekt antykoncepcyjny uwalnia od comiesięcznej niepewności, od nerwowego oczekiwania na miesiączkę. Dodatkowo "pigułka" zwykle reguluje cykl miesięczny: krwawienia są regularne, zmniejsza się ich obfitość i skraca czas trwania, ustępuje napięcie przedmiesiączkowe, a krwawienia są niebolesne. W czasie stosowania "pigułki" rzadziej dochodzi do zakażeń narządu rodnego, łagodnych schorzeń jajników i piersi. Doustne preparaty antykoncepcyjne są Jedynym znanym czynnikiem zmniejszającym ryzyko raka jajnika i endometrium.

Jeżeli nie pigułka to co?

Poniżej przedstawione są różne sposoby regulacji płodności - od najskuteczniejszych do najbardziej zawodnych według współczynnika Pearla.

1. ubezpłodnienie chirurgiczne
2. środki hamujące jąjeczkowanie ("pigułki")
3. wkładki domaciczne
4. metoda termiczna i objawowo-termiczna
5. prezerwatywa
6. dopochwowe środki plemnikobójcze
7. kalendarzyk małżeński
8. metoda Billingsów
9. stosunek przerywany

Do oceny skuteczności metody antykoncepcyjnej służy tak zwany współczynnik Pearla. Oznacza on liczbę ciąż, które stwierdza się w grupie 100 kobiet stosujących ocenianą metodę przez rok. Najskuteczniejsze metody planowania rodziny charakteryzują się współczynnikiem Pearla poniżej jedności. Współczynnik równy 0,2 oznacza oczywiście 2 ciąże w grupie 1000 (tysiąca) kobiet w ciągu roku.

Ubezpłodnienie chirurgiczne

Zapewnia stuprocentowe zabezpieczenie przed zajściem w ciążę. Przecięcie jajowodów u kobiety lub nasieniowodów u mężczyzny jest operacją dość prostą technicznie. Zabiegu tego nie można traktować jako metody planowania rodziny, ponieważ utrata płodności jest nieodwracalna. W Polsce tego rodzaju postępowanie jest dopuszczalne tylko ze wskazań lekarskich, na przykład gdy potencjalna ciąża zagraża życiu lub zdrowiu kobiety.

Środki hamujące jąjeczkowanie (pigułki)

Są zdecydowanie najskuteczniejszym, odwracalnym sposobem planowania rodziny. Ich działanie zostało już dokładnie omówione.

Wkładki domaciczne

Jest to jedna ze starszych metod antykoncepcji, dzięki swoim zaletom stosowana również dzisiaj. Współczesne wkładki (spiralka jest niewłaściwą nazwą) mają zwykle kształt litery T. Zawierają one działającą plemnikobójczo miedź. Wkładkę może założyć tylko lekarz ginekolog. Zabieg jest zwykle bezbolesny. Skuteczność antykoncepcyjna wkładki utrzymuje się kilka lat. W tym czasie trzeba pamiętać tylko o regularnych wizytach u ginekologa. (W czasie stosowania wkładki u niektórych kobiet wzrasta intensywność krwawień miesiączkowych, nie można zakładać wkładki w przypadku ciąży, zapaleń lub nowotworów narządu rodnego, choroby Wilsona, uczulenia na miedź, stanów zwiększających podatność na zakażenia oraz przed usunięciem poprzednio założonej wkładki).

To nowsza, dostępna w Polsce, metoda planowania rodziny, łącząca zasadę działania pigułki i wkładki wewnątrzmacicznej. System ten, o nazwie Mirena, to bardzo skuteczny i bezpieczny środek antykoncepcyjny, który jednocześnie działa profilaktycznie, a nawet leczniczo w niektórych schorzeniach ginekologicznych. Po założeniu Mireny intensywność miesiączek często znacznie się zmniejsza. (Rzadko pojawiające się bóle głowy, tkliwość piersi czy trądzik ustępują zwykle po kilku miesiącach. Przeciwwskazania: ciąża, infekcja układu płciowego, nowotwór szyjki macicy lub macicy, niezdiagnozowane krwawienia z macicy, wady macicy (również wtórniaki, jeśli zniekształcają jamę macicy, ostre zapalenia wątroby lub nowotwór wątroby, zmiany zakrzepowo-zatorowe w układzie żylnym).

Kalendarzyk małżeński, metoda termiczna i objawowo-termiczna

Spośród metod polegających na okresowej wstrzemięźliwości płciowej tylko te dwie są wystarczająco skuteczne. Zasadą ich stosowania jest określenie dnia jajeczkowania i na tej podstawie wyznaczenie dni płodnych. Dzień jajeczkowania ustala się poprzez codzienny pomiar temperatury i obserwację śluzu pochwowego. Wysoką skuteczność antykoncepcyjną osiąga się, przyjmując jako "bezpieczne" tylko dziesięć dni w cyklu. Długie okresy abstynencji są trudne do zaakceptowania przez wiele par. Stosując te metody, należy: - dokonywać codziennego pomiaru porannej temperatury w obrębie błon śluzowych, koniecznie przed wstaniem z łóżka, zawsze tym samym termometrem; - regularnie sporządzać wykres porannej temperatury; - zachowywać całkowitą abstynencję seksualną w okresie dni płodnych; - pamiętać, że zmiany temperatury mogą być spowodowane również przez infekcje. Ze względu na łatwość popełnienia błędu należy liczyć się z tym, że rzeczywista skuteczność tych metod jest znacznie niższa niż się zakłada teoretycznie. (Metody te nie powodują objawów niepożądanych ze zdrowotnego punktu widzenia).

Prezerwatywa

Właściwie stosowana zapewnia wysoką skuteczność antykoncepcyjną. Pomimo że musi być zakładana w trakcie zbliżenia, jest akceptowana przez wiele par. Zaleca się jej stosowanie szczególnie w przypadku przygodnych kontaktów seksualnych, ze względu na ochronę przed chorobami przenoszonymi drogą płciową. Prezerwatywa, obniżając intensywność doznań seksualnych, przedłuża czas stosunku, co może być w niektórych przypadkach zaletą. Jednak wiele osób uznaje to za wadę. Stosując tę metodę, należy

• sprawdzić przed założeniem i po stosunku, czy nie ma uszkodzeń mechanicznych
• unikać kontaktu prezerwatywy z kosmetykami - oliwką czy wazeliną - oraz z lekami dopochwowymi (np. niektórymi przeciwgrzybiczymi i hormonalnymi)
• pilnować, aby prezerwatywa się nie zsunęła, np. przy niepełnej erekcji lub bezpośrednio po ejakulacji

W celu zwiększenia skuteczności antykoncepcji można stosować jednocześnie dopochwowe środki plemnikobójcze. (Mogą wystąpić podrażnienia kontaktowe błon śluzowych).

Dopochwowe środki plemnikobójcze

Mają postać kremów, globulek lub pianek, należy je wprowadzić do pochwy 10-15 minut przed stosunkiem. Ze względu na dość niską skuteczność i sposób stosowania popularność tej metody jest niewielka. Dopochwowe środki plemnikobójcze są używane przez kobiety, które z różnych powodów nie mogą stosować innych metod. (Mogą one powodować podrażnienia błon śluzowych).