Samokontrola jąder

Rak jądra jest jednym z nielicznych nowotworów, który atakuje młodych. 20-30-latków. Wykrycie choroby nie jest łatwe, bowiem rak nie boli, póki nie jest tak duży, że uciska nerw. Wyjściem jest regularne badanie jąder. Wstydliwy problem? Nie żartuj!

W Polsce co roku notuje się około 600 zachorowań - niewiele. Niepokoi jednak, że co 20 lat liczba zachorowań się podwaja. Tak jest w całym zachodnim świecie i nikt nie wie, dlaczego. Najłatwiejsze jest zapobieganie przez wyeliminowanie przyczyn, ale bardzo niewiele wiadomo o przyczynach tej przypadłości. Sprawdzano najbardziej wyszukane hipotezy, kolejno je eliminując: noszenie specjalnej, utrzymującej ciepło bielizny i telefonów komórkowych przytroczonych do paska, jazda motocyklem. Nie stwierdzono związku pomiędzy zachorowaniem na raka a aktywnością seksualną ani przebytymi urazami (np. sportowymi) itp.

Objawy

1. Niebolesne powiększenie jądra
2. Uczucie ciężkości w mosznie
3. Tępy ból dołu brzucha lub moszny
4. Bolesność jądra lub moszny
5. Bóle pleców, przypominające typowe bóle korzonkowe, ale w przeciwieństwie do nich ustępujące po pochyleniu się do przodu
6. Powiększenie piersi (najczęściej symetryczne)
7. Duszność, krwioplucie, bóle w klatce piersiowej

Ostatnie trzy objawy oznaczają zaawansowane stadium, czyli rozprzestrzenienie się nowotworu na inne organy.

Do kogo powinien trafić każdy, kogo zaniepokoi wybadany pod prysznicem guzek? Odpowiedź jest prosta - do lekarza rodzinnego, który po zbadaniu jądra, skieruje do urologa. USG jądra - bezpieczne i niebolesne - zazwyczaj wystarczy do postawienia diagnozy.

Bez paniki

Ustalenie, jaki jest zasięg nowotworu to kolejny krok rozpoznania, w czym pomoże m.in. tomograficzne badanie jamy brzusznej i radiogram klatki piersiowej. Bez względu na ich wyniki, pierwszym etapem leczenia jest zawsze chirurgiczne usunięcie jądra czyli orchidektomia. Dalsze leczenie lub jego zaniechanie będzie zależeć od wyników poszukiwań rozsiewu choroby. Pomogą nam w tym tak zwane markery nowotworowe.

Rak potrafi być niewidoczny. Współczesna diagnostyka poszukuje substancji zawartych np. we krwi, których obecność podpowiada o istnieniu nowotworu. Musi być to badanie: czułe, aby stwierdzić nawet bardzo małą masę guza; specyficzne, aby nie pomylić z innym schorzeniem, a także tanie i dostępne. Tak w leczeniu, jak i w późniejszej obserwacji chorych z rakiem jądra pomagają alfa fetoproteina (AFP) oraz gonadotropina łożyskowa (bela HCG), świadczą o obecności aktywnej choroby, także wtedy gdy nie możemy stwierdzić jej przy nawet bardzo czułych badaniach obrazowych.

Co dalej?

Szczęśliwcy, którzy zgłosili się wystarczająco wcześnie, tzn. wtedy gdy choroba ograniczyła się do jądra, zakończą leczenie na operacji. Mogą teraz odetchnąć z ulgą i powiedzieć sobie, że najgorsze mają już za sobą. Inni, u których istnieje ryzyko rozsiewu albo stwierdzono ogniska przerzutowe, są kandydatami do dalszej terapii pod okiem specjalistów z ośrodków onkologicznych. Komórki nowotworowe wędrują przez naczynia chłonne do węzłów chłonnych przestrzeni zaotrzewnowej (brzucha, ale poza jamą brzuszną) oraz przez naczynia krwionośne najczęściej do płuc. Wybór metody leczenia - radioterapia, chemioterapia czy operacja chirurgiczna - będzie zależeć od typu nowotworu oraz wielkości i umiejscowienia przerzutów.

Tematy z forum:

• Ból jądra
• Antyperspiranty a rak piersi
• Rak
• Zmniejszony rozmiar jąder

Jedno jądro wystarczy

Jeśli leczenie ograniczyło się do usunięcia jądra, nie ma powodu do niepokoju. Zarówno aktywność seksualna, jak i płodność nie powinny się zmienić. Jedno jądro wystarczy. Nieco gorsze perspektywy mają chorzy leczeni chemicznie.

Chemioterapia to jeszcze nie wyrok

Cytostatyki stosowane w chemioterapii nie potrafią odróżnić komórek prawidłowych od nowotworowych uszkadzają ślepo wszystkie. Okazuje się jednak, że choć do dwóch lat po zakończeniu leczenia, szansa posiadania dzieci wynosi tylko 50%, rośnie ona z czasem i po pięciu latach wynosi około 80%.