Rozwód

Jeśli obecna tendencja się utrzyma, około jednej trzeciej wstępujących dzisiaj w związki małżeńskie par może spodziewać się, że zakończy je rozprawa sądowa. Jedno z pięciorga dzieci w wieku poniżej szesnastu lat przeżyje rozpad małżeństw swoich rodziców.

Małżeństwo mimo wszystko pozostaje dla wielu ludzi idealną formą związku i około połowa tych, którzy się rozwodzą, weźmie ponowny ślub przed upływem pięciu lat.

Wskaźnik rozwodów

Statystyki wykazują, że rozpadowi najczęściej ulegają małżeństwa między 5 a 10 rokiem istnienia. Bywa, że dotyczy to także związków trwających krócej niż 2 lata (około 7% wszystkich rozwodów), ale również i tych z dwudziestoletnim stażem małżeńskim (około 14%). Liczby udzielonych rozwodów nie są oczywiście jednoznaczne z liczbą nieudanych małżeństw. Wiele par po prostu żyje osobno bez wszczynania kroków prawnych, a inne znoszą jakoś tę trudną sytuację.

Z badań przeprowadzonych przez GUS wynika, że 13 % kobiet i 19% mężczyzn opowiada się za zniesieniem instytucji rozwodu. Przyjęte w kodeksie rodzinnym jest także pojęcie prawnej separacji. Jest ona orzekana z tych samych powodów, wg tej samej procedury oraz przynosić te same skutki prawne i materialne co rozwód, z tą tylko różnicą, że formalnie małżeństwo będzie trwało i odseparowany małżonek nie będzie mógł wziąć ślubu z inną osobą. Za separacją opowiada się 20% kobiet i 16% mężczyzn.

Dzisiaj rozwód uzyskiwany jest wyłącznie na podstawie stwierdzenia przez obie strony rozkładu pożycia małżeńskiego. Tak więc nie ma już strony winnej i niewinnej. Aby udowodnić nieodwracalny rozpad małżeństwa, powód (partner występujący o rozwód) musi przedstawić jedną z wymienionych niżej przyczyn. (Partner, przeciwko któremu występuje się o rozwód, nazywa się w języku prawniczym pozwanym).

W Polsce o rozwiązaniu małżeństwa przez rozwód orzeka właściwy miejscowo sąd rejonowy. Z powództwem może wystąpić każdy z małżonków. Sąd orzeka rozwód, jeżeli w wyniku przeprowadzonego postępowania stwierdzi, że nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia między małżonkami.

• Rozkład pożycia między małżonkami jest zupełny, jeśli doszło do zerwania między nimi więzi duchowej, fizycznej i gospodarczej. Przy całkowitym braku więzi tylko duchowej i fizycznej rozkład pożycia może być również uznany za zupełny, jeśli utrzymanie (elementów) więzi gospodarczej (np. wspólnego mieszkania) zostało wywołane szczególnymi okolicznościami. Natomiast nawet sporadyczne stosunki fizyczne między małżonkami zwykle wskazują, że nie nastąpił jeszcze zupełny rozkład pożycia.
• Rozkład pożycia jest trwały, gdy doświadczenie życiowe wskazuje, że w okolicznościach konkretnej sprawy powrót małżonków do wspólnego pożycia nie nastąpi.
• Mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia rozwód nie jest dopuszczalny, jeśli wskutek tego miałoby ucierpieć dobro wspólnych małoletnich dzieci lub dobro małoletnich dzieci przysposobionych.
• Sąd nie wyraża zgody na rozwód także wówczas, gdy jego orzeczenie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, np. gdy rozpad pożycia małżeńskiego został wywołany nieuleczalną chorobą małżonka, który wymaga pomocy materialnej lub moralnej.
• Nie jest również dopuszczalny rozwód, którego żąda małżonek wyłącznie winny rozkładu pożycia - chyba, że drugi małżonek wyrazi zgodę na rozwód.
• Sąd orzeka rozwód bez zgody współmałżonka, jeśli w danych okolicznościach odmowa jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego.

Najczęściej podawane powody rozwodu to: zdrada małżeńska (24%), niezgodność charakterów (32%), nadużywanie alkoholu (23%), trudności mieszkaniowe, nieporozumienia na tle finansowym (9%), trudności dnia codziennego, konflikty z członkami rodziny, teściami itp. (9%).

Problemy z podziałem ról

Obecnie podział ról w małżeństwie jest mniej wyraźnie określony i często powoduje to zamieszanie i starcia. Jeszcze trzydzieści lat temu większość par zgadzała się z poglądem, że mąż jest głównym żywicielem rodziny, a żona odpowiada za gospodarstwo domowe i dzieci. Dzisiaj wiele małżeństw uważa, iż bardziej odpowiedni jest równy podział obowiązków finansowych i domowych, chociaż nie zawsze wiedzą, jak wprowadzić to w praktykę.

"Kto co robi" nie może być z góry założone, powinno być starannie wypracowane jeszcze przed zawarciem małżeństwa i modyfikowane, jeśli tylko wymagają tego okoliczności, które zazwyczaj się zmieniają wraz z dorastaniem dzieci.

Jeśli problemy występujące w związku małżeńskim nie są rozwiązywane wspólnie, mogą stać się poważniejsze. A jeśli dojdą do tego trudności zewnętrzne - takie jak śmierć któregoś z rodziców, kłopoty finansowe - zamiast wspólnie pokonywać przeciwności, partnerzy mogą odwrócić się od siebie na zawsze i zacząć żyć w separacji.

Młode małżeństwa

Małżeństwa, w których jedno albo obydwoje partnerzy mają w momencie zawarcia związku poniżej 20 lat, najczęściej kończą się rozwodami. Jako nastolatek bądź zaraz po dwudziestce, człowiek przeżywa okres gwałtownego rozwoju osobowości i wielu zmian charakteru. Dwoje ludzi którzy podzielali takie same poglądy i zainteresowania w wieku lat 17 czy 18, może równie dobrze w połowie trzeciej dekady swojego życia stwierdzić, że całkowicie się od siebie oddalili - że ich poglądy na to czego oczekują od życia, są bardzo odmienne.

Ucieczka z domu

Czasami zdarza się również, że bardzo młodzi ludzie pobierają się, aby zdobyć większe poważanie w gronie przyjaciół lub rodzinie - albo żeby wymknąć się spod kontroli rodziców lub uciec przed zwykłą nudą związaną z domem. Bardzo szybko stwierdzają, że zaspokajanie potrzeb partnera może być jeszcze trudniejsze, a kiedy znika pierwsza ekscytacja wynikająca z założenia domu, znudzenie znowu powraca. Nie są przygotowani do podjęcia odpowiedzialności i rozwiązywania problemów, jakie niesie ze sobą życie w małżeństwie.

Seks małżeński

Seksowi podobnie jak samemu małżeństwu, trzeba poświęcać wiele uwagi. Potrzeby seksualne i to co sprawia partnerom przyjemność, nieustannie się zmieniają. Czasem małżonkowie wpadają w rutynę w pożyciu seksualnym, a to prowadzi do znudzenia. Wtedy zamiast zmienić swoje podejście do partnera, jedno lub drugie szuka urozmaicenia poza związkiem. Jeśli małżeństwo ma silne podstawy, może przetrwać jeden lub dwa takie romanse. Jeżeli jednak jest inaczej, niewierność seksualna może ostatecznie doprowadzić do rozwodu.

Zobacz też:

• Seks przedmałżeński
• Jak zadowolić kobietę

Od czasu do czasu dwoje ludzi przeżywa trudności seksualne, bardzo często jednak kłopoty te pojawiają się z powodu braku porozumienia w innych sferach.

Uraza

Któreś z partnerów może czuć się tak dotknięte obojętnością współmałżonka albo jakimś jego posunięciem, że wycofuje się z kontaktów seksualnych lub nie jest w stanie zachowywać się spontanicznie. Tak więc kłopoty, które mogą pojawić się w okresie rozwodu w postaci zahamowań seksualnych, często mają swoje podłoże w ogólnym nastawieniu do małżeństwa.

Czynniki zewnętrzne

Takie zdarzenia jak narodziny dziecka, przeprowadzka, zmiana pracy, choroba czy utrata rodziców wywierają ogromną presję na małżeństwo. Jeśli związek jest silny, para poradzi sobie z dodatkowym stresem, lecz w wypadku, gdy przeżywa już trudności, te okoliczności pogarszają tylko sytuację.

Rzadko kiedy pojedynczy czynnik powoduje załamanie, dużo częściej wynika to z nawarstwienia wielu różnych problemów. Ważne żeby para od początku starała się szczerze rozmawiać o swoich uczuciach, przeżyciach negatywnych i pozytywnych. Dużo gorsze jest tłumienie swoich odczuć. Problemy nie rozwiązują się same.

Rozwody w powtórnych małżeństwach

Od wielu lat liczba ślubów, w których jedno lub obydwoje partnerzy po raz kolejny zawierali związek małżeński stale wzrasta.

W Polsce obecnie szacuje się, że 15% rozwodników wstępuje szybko w związki małżeńskie z innymi osobami. Zaobserwowano także więcej rozwodów pomiędzy tymi, którzy mieli już za sobą jedno małżeństwo.

Związki małżeńskie, w których jedno lub oboje partnerzy już się rozwodzili, częściej kończą się rozwodem, w porównaniu ze związkami zawieranymi przez ludzi w zbliżonym wieku, dla których jest to pierwsze małżeństwo.

Najczęściej rozwodzą się ludzie po 5-10 latach małżeństwa bezdzietni lub z jednym dzieckiem.

Tematy z forum:

• Mieszkanie przed ślubem z partnerem/partnerką
• Seks przed ślubem, problem z dziewczyną

Chociaż dostępność środków antykoncepcyjnych umożliwia większości małżeństw planowanie rodziny, wielu jest wciąż nie przygotowanych na zmiany jakie przynosi rodzicielstwo. Posiadanie dzieci może być wielką radością, lecz nieraz potrafi zniszczyć związek ludzi do tego niedojrzałych.

Małżeństwa nastolatków

Im młodsza jest para zawierająca małżeństwo, tym większe ryzyko rozpadu ich związku. Najwięcej rozwodów następuje po trzech latach małżeństwa. W przypadku dziewcząt wychodzących za mąż jako nastolatki, wskaźnik rozwodów po trzech latach jest około dwa razy większy, niż w przypadku kobiet biorących po raz pierwszy ślub między 24 a 29 rokiem życia. Zawieranie związków małżeńskich w bardzo młodym wieku było niezmiernie popularne do lat dziewięćdziesiątych, ale obecnie cieszy się zdecydowanie mniejszym powodzeniem.