Metoda termiczna
Metoda termiczna polega na określaniu dni płodnych i niepłodnych na podstawie pomiarów termperatury ciała.
Codzienne pomiary temperatury ciała umożliwiają określenie dnia jajeczkowania. Od dnia jajeczkowania dochodzi bowiem do podwyższenia podstawowej temperatury ciała. Dzieje się tak dlatego, iż w jajniku, w miejscu powstawania komórki jajowej (pęcherzyku jajnikowym) po wystąpieniu owulacji (uwolnieniu jaja), komórki rozpoczynają produkcję progesteronu - hormonu utrzymującego ciążę, który odpowiada również za podwyższenie temperatury ciała. Dokonując codziennych pomiarów temperatury ciała i nanosząc uzyskane wyniki na przygotowany wykres uzyskujemy w przybliżeniu następującą krzywą:
l okres
- przed jajeczkowaniem
faza niskich temperatur
II okres
- po jajeczkowaniu
faza wysokich temperatur
O wystąpieniu jajeczkowania świadczy występowanie w drugim okresie cyklu (patrz wykres) temperatury podwyższonej o ok. 0,5 stopnia C w stosunku do najwyższej temperatury z pierwszego okresu cyklu. Podwyższenie temperatury często poprzedza krótkotrwałe jej obniżenie.
Jeżeli podwyższona temperatura utrzymuje się niezmiennie przez trzy dni to kolejny - czwarty dzień uznaje się za początek okresu niepłodnego i datę od której można rozpocząć współżycie płciowe, jeśli nie planuje się ciąży. Okres niepłodności trwa do kolejnej miesiączki.
Zastosowanie metody:
Pomiary temperatury powinny być wykonywane codziennie, tym samym termometrem, o tej samej porze. Temperaturę mierzy się przez 10 minut w jamie ustnej lub pochwie. Czynność tę należy wykonywać rano, po przebudzeniu, po co najmniej 5 - 6-cio godzinnym śnie, przed wstaniem z łóżka. A zatem termometr należy wieczorem, przed snem położyć przy tóżku !
Odczytaną temperaturę nanosi się na wykres - kartę gorączkową
Wszelkie przeziębienia, katar, bóle glowy, odbyty stosunek płciowy należy również zaznaczyć na wykresie.
Określenia okresu niepłodności poowulacyjnej można dokonać w następujący sposób: Należy wykreślić linię 0,5 C wyższą od najwyższej temperatury pierwszego okresu - fazy niskich temperatur.
Ułatwi to stwierdzenie 3 kolejnych dni, w których temperatura jest wyższa o okoto 0,5 C od najwyższej wartości temperatury występującej w okresie 6-ciu dni przed zwyżką ciepłoty ciała. Dokonanie takiego odczytu jest dowodem, że wystąpiło jajeczkowanie.
Podwyższenie temperatury jedynie przez 1 lub 2 dni nie jest dowodem wystąpienia owulacji.
Tak więc w przypadkach gdy nie planuje się ciąży, kontakty płciowe ograniczone powinny być, przy stosowaniu tej metody, do okresu niepłodności poowulacyjnej - tj, od chwili stwierdzenia trzydniowego wzrostu temperatury. Jest to tak zwana metoda ścisła.
Uwaga!
Metoda termiczna pomaga wyłącznie stwierdzić, źe jajeczkowanie odbyło się. Działa ona niejako wstecz i na jej podstawie, na początku cyklu miesiączkowego, nie można przewidzieć ze stuprocentową pewnością, w którym dniu cyklu będzie mialo miejsce jajeczkowanie.
Podjęcie współżycia płciowego w okresie niepłodności przedowulacyjnej (przed jajeczkowaniem, czyli przed dniem wzrostu temperatury) wymaga uprzedniego dokonywania dokładnych pomiarów temperatury, przez okres 6-12 cykli miesiączkowych. Metoda taka, zwana metodą termiczną rozszerzoną, obarczona jest większą możliwością błędu i polega na odjęciu 6 dni od najkrótszej fazy niskich temperatur pierwszego okresu, bądź też odjęciu 19 dni od najkrótszego cyklu miesiączkowego. Otrzymany wynik (najniższy) jest pierwszym dniem, w którym możliwe jest zajście w ciążę.
Przykład wyliczenia:
- Najkrótszy cykl 28 dni
- 28 - 19 = 9 Można współżyć do 8 dnia cyklu.
- Cykl 28 dni - najkrótsza faza niskich temperatur 14 dni
- 14 - 6 = 8 Można współżyć do 7 dnia cyklu.
- Wybieramy zawsze ten wynik, który jest "bezpieczniejszy" - w tym przypadku drugi (7 dzień cyklu miesiączkowego).
Wady metody termicznej:
- wymagana jest duża samodyscyplina kobiety,
- konieczny jest uregulowany tryb życia,
- pomiary zakłócone zostają przez choroby gorączkowe i uniemożliwiają prawidłową ocenę jajeczkowania,
- niska skuteczność, szczególnie metody rozszerzonej,
- zakłócanie wyników przez występowanie cykli owulacyjnych z jednofazową krzywą temperatury ciała, tzn. występowanie takich cykli, podczas których temperatura ciała nie zmienia się - nie można więc określić dnia jajeczkowania. Częstość występowania takich przypadków ocenia się na około 20%.
Wskaźnik Pearla dla metody (patrz wskaźnik Pearla).
- termicznej ścisłej - 0,8 - 1,4
- termicznej rozszerzonej - 4,0 - 17,3
Wskaźnik Pearla
Jak zachodzi się w ciążę - zapłodnienie
Podróż plemnika
Antykoncepcja - Z wyboru, a nie z przypadku